گریس، یک ماده روان کننده غلیظ و روغنی است که از روغن مشتق شده از نفت یا روغن مصنوعی تشکیل شده است.
در واقع گریس یک روانکننده جامد یا نیمه جامد است که به عنوان عامل پراکنش مواد غلیظ کننده در یک روانکننده مایع درست میشود؛ به عبارت دیگر گریس به طور کلی از یک صابون امولسیون شده با روغن معدنی یا گیاهی تشکیل شده است.
چه چیزی گریس را از روغن متفاوت میکند؟
اغلب وقتی مردم به روانکنندهها فکر میکنند، صرفاً روغن را به خاطر میآورند. اما باید گفت که این تصور صحیح نیست.
گریس نقش مهمی را در سلامت تجهیزات شما ایفا میکند و یک بخش اساسی در هر برنامه تعمیر و نگهداری تجهیزات به شمار میرود. اگرچه گریس و روغن هر دو روان کننده هستند، اما گریس مزایای بیشتری برای محافظت از اجزای مهم یک دستگاه دارد.
برای اینکه فعالیت دستگاه خود را در حرکت دائمی نگه دارید و زمان استهلاک آن را طولانیتر کنید، در اینجا مطالبی وجود دارد که باید در مورد نقش ویژه گریس بدانید.
علیرغم تفاوتهای فیزیکی، مواد تشکیل دهنده مشترک هم در روغنها و هم در گریسها یافت میشوند. نوع روغن پایه در ساخت گریس، اعم از معمولی یا مصنوعی، تعیین میکند که محصول مورد نظر در شرایط بحرانی تا چه حد از نظر حرارتی پایدار است. سپس مواد شیمیایی خاصی که به عنوان افزودنی نیز شناخته میشوند، اضافه میشوند تا فواید خاصی را برای هر محصول ایجاد کنند.
سؤال اینجاست که اگر گریس و روغن حاوی مواد مشابه هستند پس چه چیزی آنها را از یکدیگر متمایز میکند؟
بزرگترین وجه تمایز گریس از روغن، غلیظ کننده آن است. گریس یک روغن غلیظ است. غلیظ کننده داخل گریس مانند یک اسفنج عمل میکند و روغن پایه و مواد افزودنی را در کنار هم نگه میدارد. این ساختار نیمه مایع یا جامد و این غلیظ کننده افزوده شده، در کاربردهای گریس بسیار مهم است.
در ابتداییترین سطح، روغن و گریس هر دو یک عملکرد کلی را انجام میدهند: جلوگیری از استهلاک ناشی از تماس فلز با فلز و محافظت از تجهیزات در برابر سایش. با این حال، راههای زیادی برای روان کردن حرکت اجزای داخل تجهیزات وجود دارد.
برای موارد مربوط به اصطکاک شدید و سرعت بالا، روغن معمولاً بهترین انتخاب است. اما سایر اجزایی که وزنهای سنگینی را تحمل میکنند یا به صورت عمودی حرکت میکنند، معمولاً به گریس نیاز دارند.
گریس طوری طراحی شده است که در جای خود باقی بماند و یک مانع ماندگارتر بین اجزای فلزی مانند بلبرینگ چرخها ایجاد کند.
گریس همچنین به مانند یک مهر و موم عالی عمل میکند، آلایندههای مضر را از بین میبرد و تجهیزات را برای حداکثر کارایی و عمر مفید محافظت میکند.
انواع گریس و کاربرد آنها
1. گریس کامیون، شاسی و تجهیزات پلیمری مصنوعی
حفاظت عالی در برابر سایش و عملکرد در برابر فشار شدید را در فواصل زمانی طولانی سرویس در کاربردهای متوسط و سنگین ارائه میدهد. این نوع گریس با خاصیت چسبندگی استثنایی، برای مقاومت در برابر ضربه و شسته شدن و ایجاد یک مانع محافظ بین اجزای فلزی طراحی و تولید میشود و به همین ترتیب هزینههای نگهداری و تعمیر را (از طریق فواصل طولانیمدت سرویس دستگاه و یا کاهش مصرف گریس) کاهش میدهد.
کاربرد گریس کامیون، شاسی و تجهیزات پلیمری مصنوعی
گریس کامیون، شاسی و تجهیزات برای ناوگان مختلط که در خدمات پرقدرت کار میکنند ایدهآل است. این نوع گریس برای کامیونهای سنگین و تریلر، ناوگان حمل و نقل، کامیونهای کمپرسی، حمل زباله، ناوگان خدمات اضطراری، کامیونهای فاضلاب و سپتیک، خودروهای برفروب، ماشینهای تخریب، خودروهای خدمات شهری، حملکننده تجهیزات، کامیونهای همزن سیمان، وسایل نقلیه پشتیبانی فرودگاه و موارد دیگر توصیه میشود.
2. گریس آفرود پلیمری مصنوعی
این نوع گریس عملکرد فوقالعادهای را برای تجهیزات سنگین جادهای با توانایی چسبندگی پایدار و مقاومت در برابر ضربه را در فواصل طولانیمدت سرویس، حتی در شرایط مرطوب ارائه میدهد و یک سد محافظ در برابر تماس فلز با فلز ایجاد میکند.
آزمایشهای میدانی نشان میدهد که میتواند مصرف گریس را کاهش دهد و به اپراتورها این امکان را میدهد که برنامه تعمیر و نگهداری فعلی خود را با استفاده از این نوع گریس کمتر کند، یا فاصله زمانی بین فواصل روغنکاری مجدد را افزایش دهند.
کاربرد گریس آفرود پلیمری مصنوعی
گریس آفرود پلیمری مصنوعی برای کاربردهای سنگین و تحمل بار که در شرایط نامطلوب موجود در محیطهای کشاورزی، ساختمانی، محوطهسازی، چوببری و معدن کار میکنند، ایدهآل است. کاربردهای آن عبارتاند از بیلهای برقی، درگ لاین، لودرهای چرخ و مسیر، بیل مکانیکی، بولدوزر، فرمان لغزنده، کامیون کمپرسی و سایر تجهیزات سنگین با پینهای محوری پربار، پینهای کینگ، پینهای سطل و بوش.
3. گریس چندمنظوره مصنوعی
این گریس استحکام بالای دستگاه، مقاومت برشی، خواص چسبندگی و پایداری مکانیکی را در کاربردهای سنگین و سبک، از جمله یاتاقانهای چرخ خودرو، ارائه میکند. با ارائه پایداری عالی در اکسیداسیون، نقاط افت دمای بالا و مقادیر گشتاور در دمای پایین و قابلیت پمپاژ برتری دارد.
کاربرد گریس چندمنظوره مصنوعی
گریس چندمنظوره مصنوعی برای طیف وسیعی از دمای محیط، محیطهای مرطوب، بلبرینگ چرخها، دستگاههای تعلیق و سایر کاربردهای خودرو انتخاب مناسبی است.
گریس چندمنظوره مصنوعی در کاربردهای سنگین و سبک که در تأسیسات تولیدی، اتومبیل، تریلر و محوطهسازی، تجهیزات کشاورزی و ورزشهای قدرتی یافت میشود توصیه میشود. این موارد شامل یاتاقانهای غلتکی، یاتاقانهای ساده، یاتاقانهای رانش، چرخدندهها، موتورهای الکتریکی، پرسها، وینچها، بوشینگها، یاتاقانهای چرخ، روغنکاری شاسی، اتصالات جهانی، اتصالات توپی و بند فرمان هستند.
4. گریس مسابقهای مصنوعی
این نوع گریس برای محافظت از یاتاقانها و اجزای شاسی با کارایی بالا در برنامههای مسابقهای که روی برف، خاک، آب یا پیست کار میکنند، طراحی شده است و یک نوع حفاظت عالی برای یاتاقانهایی که تحت شرایطی با سرعت بالا، گرمای زیاد و بار سنگین کار میکنند، فراهم میکند.
گریس مسابقهای یک روغن پایه مصنوعی با شاخص ویسکوزیته بالا را با یک غلیظ کننده کمپلکس لیتیوم با کیفیت بالا که به دلیل عملکرد خارقالعادهاش در دمای شدید شناخته میشود، جفت میکند؛ همچنین یک پمپاژ عالی در دمای پایین و سازگاری در دمای بالا را ارائه میدهد.
گریس مسابقهای حاوی یک بسته قوی از بازدارندههای اکسیداسیون است که به جلوگیری از تجزیه گریس و آسیب به سطح اجزا کمک میکند. خاصیت چسبندگی عالی آن باعث میشود دستگاه گریس کاری شده در برابر شستشوی آب در حین کار در شرایط مرطوب مقاومت کند.
5. گریس مصنوعی مقاوم در برابر آب
این گریس برای یاتاقانهای چرخ وسایل نقلیه و تریلرهایی که اغلب در معرض آب، گل، برف و یخ قرار دارند، و همچنین برای استفاده در ماشینآلاتی که در معرض رطوبت قرار میگیرند، ایدهآل است. این گریس در برابر زنگ زدگی و خوردگی بسیار مقاوم است.
کاربرد گریس مصنوعی مقاوم در برابر آب
گریس مصنوعی مقاوم در برابر آب با بالاترین استانداردهای عملکردی برای استفاده در بلبرینگ چرخ (GC) و کاربردهای شاسی (LB) کاربرد دارد.
6. گریس مصنوعی لیتیوم کمپلکس با ویسکوزیته بالا
گریس مصنوعی با ویسکوزیته بالا یک گریس متراکم شده با کمپلکس لیتیوم است که با روغنهای پایه مصنوعی درجهیک ISO 320 ترکیب شده است. این گریس به طور کامل با مواد افزودنی ترکیب شده است و محافظت عالی در برابر فشار شدید، مقاومت در برابر اکسیداسیون و محافظت در برابر خوردگی را ارائه میدهد. گریس مصنوعی با ویسکوزیته بالا پایداری برشی دارد و ویسکوزیته و قوام خود را در حضور فعالیت مکانیکی حفظ میکند. همچنین با مقاومت در برابر شستشوی دستگاه با آب در موقعیت خود باقی میماند. در طول عملیات دستگاه در دمای بالا، روغنهای پایه گریس با ویسکوزیته بالا در برابر شکست حرارتی مقاومت میکنند و یک لایه ضخیم برای محافظت عالی ایجاد میکنند. گریس مصنوعی با ویسکوزیته بالا در شرایط سخت به اجزای اصلی دستگاه میچسبد تا عملکرد بهینه آن را افزایش دهد و در نتیجه باعث افزایش زمان کار و کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری شود.
7. اسپری گریس
اسپری گریس به طور مؤثر اصطکاک و سایش را کاهش میدهد و برای عملکرد فوقالعاده و عمر طولانی، قطعات را تمیز و بدون خوردگی نگه میدارد. این کار به سرعت و به طور یکنواخت اعمال میشود و برای روغنکاری تجهیزاتی که دسترسی به آنها سخت است، از جمله لولاها، فنرها و سایر کاربردهای رایج ایدهآل است.
8. گریس EP مصنوعی نیمه سیال
این گریس با روغنهای پایه مصنوعی ISO 460 با ویسکوزیته بالا و یک بسته افزودنی پیچیده فرموله شده و محافظت فوقالعادهای در برابر سایش ایجاد میکند؛ برای جعبهدندههای نشتی در کاربردهای صنعتی و ناوگان، دستگاههای روانکاری متمرکز و همچنین برای استفاده در وسایلی که سرویس کردن آنها دشوار است، ایدهآل است.
کاربرد گریس EP مصنوعی نیمه سیال
گریس EP مصنوعی نیمه سیال به حل مشکلات مربوط به گیربکسهای نشتی و کاربردهای دشوار در سرویس در بازارهای صنعتی و ناوگان کمک میکند و برای کاربردهای کشاورزی زیر توصیه میشود: گیربکسهای چمنزن چرخشی، دوکهای پنبهگیر، سرهای پنبهچین و ذرتچین، گیربکسهای هدر، چرخدندههای فرمان، گیربکسهای مارپیچ.
گریس صنعتی
روانکنندههای صنعتی روغنها، سیالات، گریسها و سایر ترکیباتی هستند که اصطکاک، برخورد، سایش یا حذف رطوبت را کاهش میدهند. وظیفه اصلی این محصولات کمک به جابجایی سطوح جامد با یک حرکت سیال است، در مواردی غیر از این حالت نیز از آنها برای اصلاح خواص سطح، تنظیم دما یا حذف مواد دورریختنی دستگاه استفاده میشود.
گریس صنعتی از چه چیزی ساخته شده است؟
اکثر گریسهایی که امروزه تولید میشوند از روغن معدنی به عنوان اجزای سیال خود استفاده میکنند. این گریسهای دارای پایه روغن معدنی، معمولاً عملکرد رضایت بخشی را در بیشتر کاربردهای صنعتی ارائه میدهند. باید بدانید که در دماهای شدید (خیلی کم یا خیلی زیاد)، گریسی که از روغن پایه مصنوعی استفاده میکند، پایداری بهتری را ایجاد میکند.
طبقهبندی انواع گریسها
1. گریس صابونی
- گریس صابونی کلسیم
در یک فرآیند تولید معمولی گریس صابون کلسیم، روغن معدنی، اسید چرب، هیدروکسید کلسیم (آهک هیدراته) و آب با هم ترکیب و پخته میشوند تا صابونی شوند. این فرآیند پس از تنظیم محتوای آب کامل میشود. گریس ساخته شده با چربی حاوی مقدار کمی آب به عنوان تثبیتکننده ساختاری است و هنگامی که در دمای بالای 80 درجه سانتیگراد گرم میشود، آب خود را از دست میدهد و در نتیجه ساختار آن تجزیه شده و روغن از غلیظ کننده جدا میشود. با توجه به این مقاومت حرارتی ضعیف، این گریس برای یاتاقانهای معمولی که با سرعت نسبتاً کم و بار کم کار میکنند، استفاده میشود که در آن دما از 70 درجه سانتیگراد بالاتر نمیرود. از طرف دیگر مقاومت آن در برابر آب خوب است و بنابراین در دستگاههایی که در معرض آب قرار دارند عملکرد خوبی دارد.
استفاده از اسیدهای چرب روغن کرچک باعث ایجاد گریسی میشود که آب ندارد. از آنجایی که ترکیب مورد نظر بدون آب تثبیت میشود، میتوان از آن تا حدود 100 درجه سانتیگراد استفاده کرد.
- گریس صابونی لیتیوم
گریس صابون لیتیوم پرمصرفترین گریس چندمنظوره است، از مصارف عمومی صنعتی گرفته تا خودرو، بلبرینگ و محصولات الکتریکی خانگی. از روغن معدنی یا مصنوعی و لیتیوم یا نمک لیتیوم، یک اسید چرب سخت شده که از روغن کرچک به دست میآید، تشکیل شده است و در طیف گستردهای از دما قابل استفاده بوده و دارای مقاومت عالی در برابر آب و پایداری مکانیکی است.
- گریس صابون کمپلکس آلومینیوم
گریس کمپلکس آلومینیوم از صابونی ساخته میشود و با ساختار فیبری بسیار ظریف، نقطه ریزش بالا (200 درجه سانتیگراد یا بالاتر)، مقاومت عالی در برابر حرارت و آب و پایداری مکانیکی مشخص میشود.
- گریس صابون کمپلکس لیتیوم
نقطه ریزش این گریس 250 درجه سانتیگراد یا بالاتر است. گریس کمپلکس لیتیوم دارای مقاومت عالی در برابر حرارت و آب و خاصیت جلوگیری از زنگ زدگی است و همچنین نسبت به گریس صابون لیتیوم عمر طولانیتری در دمای بالا دارد.
2. گریسهای غیر صابونی
- گریس اوره
این گریس به دلیل مقاومت عالی در برابر حرارت و آب، یک انتخاب بهینه برای خطوط ریختهگری و آسیابهای آهن است و در واقع پرکاربردترین گریس غیر صابونی محسوب میشود.
گریس اوره همچنین به طور گسترده برای قطعات الکتریکی خودرو استفاده میشود. برای دماهای بالا، گریس اوره بر پایه روغن مصنوعی ترجیح داده میشود.
- گریس بر پایه روغن معدنی
بیشتر گریسهایی که امروزه استفاده میشوند، بر پایه روغن معدنی هستند.
- گریس بر پایه روغن مصنوعی
گریس بر پایه روغن مصنوعی برای شرایط خاصی استفاده میشود که در آن گریس روغن معدنی معمولی از کار میافتد. گریسهای مصنوعی بسته به نوع روغن مورد استفاده دارای ویژگیهای متفاوتی هستند.
- گریس مبتنی بر روغن استر (دی استر، پلی آل استر و غیره)
این گریس یک روانکاری عالی را ارائه میدهد و در طیف وسیعی از دماها از خیلی کم تا خیلی زیاد قابل استفاده است.
- گریس بر پایه روغن هیدروکربن مصنوعی